ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و مقایسه سیستمهای متداول امتیازدهی ساختمانها بر اساس شاخصهای پایداری و مقایسه با مقررات ملی کشور
به دلیل روند رو به رشد صنعت ساختمانسازی در کشورهای درحالتوسعه و مفهوم توسعه پایدار، همچنین اهمیت توجه به نسلهای آینده، تدوین سیستم امتیازدهی ساختمانها بر اساس معیارهای زیست محیطی همواره مورد بحث بوده است. به دلایل متعددی، ازجمله تنوع در متغیرهای منطقهای، نمیتوان سیستمهای موجود را برای تمام مناطق مورداستفاده قرارداد. در این مقاله به بررسی و مقایسه تطبیقی مهمترین سیستمهای متداول امتیازدهی زیستمحیطی در سطح جهان شامل BREEAM، LEED و CASBEE به ترتیب مورد استفاده در کشورهای انگلستان، آمریکا و ژاپن و با توجه خاص به حوزه تخصیص اعتبار (سیستمهای توزین و امتیازات) و معیارهای توسعه پایدار در هر سیستم پرداختهشده است. در ادامه زمینههای همگرا و متمایز سیستمهای مذکور با مقررات ملی ساختمان ایران بررسی میشود. سپس اعتبارات مشترک در سیستمهای مذکور که در مقررات ملی ساختمان ایران به آنها اشارهای نشده است، شناساییشدهاند. این اعتبارات که عموماً از اصول اساسی شناختهشده در توسعه پایدار هستند، میتوانند بهعنوان موارد پیشنهادی در سیستم امتیازدهی زیستمحیطی ساختمانها در ایران مورد توجه واقع شوند. برای ارائه روشی مؤثر در امتیازدهی زیستمحیطی ساختمانها پیشنهاد میگردد یکی از سیستمهای رایج در دنیا، با توجه به اولویتهای کشور انتخاب گردیده و سپس در راستای اعمال اصلاحات، بخشی از اعتبارات حذف و یا اضافه شود، یا امتیاز اعتباری خاص تغییر کند و درنهایت سیستم امتیازدهی جدیدی تحت عنوانی نو برای کشور تدوین گردد.
https://smb.yazd.ac.ir/article_939_241a801eba7bc75c821738d7db7606c0.pdf
2016-11-21
1
14
سیستم امتیازدهی زیستمحیطی
ارزیابی پایداری
ساختمانسازی سبز
مقررات ملی ساختمان ایران
زهرا
رئیسی
zahraeisi@yahoo.com
1
دانشجوی دکترای معماری، دانشگاه تهران و پژوهشگر دفتر توسعه پایدار دانشگاه صنعتی امیرکبیر
LEAD_AUTHOR
مرتضی
نیکروان
m_nikravan@aut.ac.ir
2
دانشجوی دکترای عمران- محیط زیست و معاون دفتر توسعه پایدار، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
AUTHOR
- نیکروان، مرتضی؛ عزیزی، آرمینه. (1391). آییننامه لید مرجعی برای امتیازدهی زیستمحیطی ساختمانها. انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
1
- هیأت تهیهکننده مقررات ملی ساختمان ایران، مباحث مقررات ملی ساختمان ایران. 1389. نشر توسعه ایران.
2
- Gasparatos, A., & Scolobig, A. (2012). Choosing the most appropriate sustainability assessment tool. Ecological Economics, 80, 1-7.
3
- Neama, W. A. S. A. (2012). Protect the Planet through Sustainability Rating Systems with Local Environmental Criteria - LEED in the Middle East. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 68, 752-766.
4
- Alyami, S. H., & Rezgui, Y. (2012). Sustainable building assessment tool development approach. Sustainable Cities and Society, 5, 52-62.
5
- Ammar, M. G. (2012). Evaluation of the Green Egyptian Pyramid. Alexandria Engineering Journal, 51(4), 293-304.
6
- BREEAM. (2011). BREEAM homepage .Availablle from: http://www.breeam.org; November 2016.
7
- CASBEE for new construction. (2014). CASBEE homepage. Available from: http://www.ibec.or.jp/CASBEE/english/index.htm; October 2016.
8
- Teng, J., Zhang, W., Wu, X. et al. (2016). Overcoming the barriers for the development of green building certification in China. Journal of Housing and the Built Environment, 31(1); 69-92.
9
- Nguyen, B. K., & Altan, H. (2011). Comparative Review of Five Sustainable Rating Systems. Procedia Engineering, 21, 376-386.
10
- Papargyropoulou, E., Padfield, R., Harrison, O., & Preece, C. (2012). The rise of sustainability services for the built environment in Malaysia. Sustainable Cities and Society, 5, 44-51.
11
- Reed Richard, Bilos Anita, Wilkinson Sara, Schulte Karl-Werne. (2012). International Comparison of Sustainable Rating Tools. JOSR E, 1, 1-22.
12
- Sharifi, A., & Murayama, A. (2013). A critical review of seven selected neighborhood sustainability assessment tools. Environmental Impact Assessment Review, 38, 73-87.
13
- World green building council member list. Available from: http://www.worldgbc.org/worldgbc/members; November 2016.
14
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی طرحهای پیشنهادی برای زمین تملکشده محله تاریخی دارالشفاء یزد بر اساس رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه
محلههای تاریخی برای زنده ماندن، رفع نیازهای روز و ایفای نقش مناسب نسبت به کل شهر، در مواردی علاوه بر حفاظت نیاز به تغییر در خود دارند. طراحی فضای جدید از تغییرات فیزیکی است که جهت ایجاد تغییر در مواردی پیشنهاد میشود. این تغییر بر کلیت بافت شهری تاریخی و ارزشهای آن تأثیراتی دارد که باید قبل از اجرای طرح، آن تأثیرات مورد ارزیابی قرار گیرند. هدف اصلی مقاله، ارزیابی طرحهای پیشنهادی برای زمین تملکشده محله تاریخی دارالشفاء است که در راستای آن تدقیق معیارهای ارزیابی تغییر فیزیکی و تعیین شاخصهای آنها نیز بهعنوان اهداف فرعی پیگیری میشوند. در این راستا، ابتدا در بخش مبانی، با اتخاذ رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه بهعنوان جامعترین رویکرد موجود، با روش استدلال منطقی و شیوه مطالعه اسناد، معیارها و زیرمعیارهای ارزیابی از ارزشهای بافت شهری تاریخی بهدست میآید و با شیوه پرسشنامهای شاخصهای زیرمعیارها تعیین میگردد. سپس در بخش دوم، با روش شبیه روش فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی ولی سادهتر و با زمانبری کمتر و با تکیه بر شیوه پرسشنامهای ارزیابی چهار طرح پیشنهادی برای زمین تملکشده محله تاریخی دارالشفاء که دارای پیشینه تاریخی 700 ساله است و در محدوده ثبت ملی بافت تاریخی یزد قرار دارد، صورت میگیرد. در این مقاله، متخصصین و دانشگاهیان بهعنوان یکی از ذینفوذان «تغییر» مورد پرسش قرار گرفتهاند. نتایج مقاله، تعیین سه معیار «احترام و حفظ ارزشهای تاریخی و فرهنگی»، «حفظ و ارتقای ارزشهای روز محله» و «استفاده از معیارهای ارزشمندی آثار محله در تغییر (طراحی جدید)» بهعنوان معیارهای ارزیابی و تشخیص طرح مجموعه چندمنظوره اقامتی-خدماتی برای محدوده بهعنوان طرح بهتر، میباشد. از ویژگیهای این طرح که باعث ممتاز شدن آن نسبت به دیگر طرحها شده است، احترام به ارزشهای فرهنگی و روز است که در رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه همسطح با ارزشهای تاریخی دیده شدهاند.
https://smb.yazd.ac.ir/article_317_bcee67fabf5c2b94ece4443a56873d2c.pdf
2016-11-21
15
32
محله تاریخی
رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه
معیار ارزیابی
متخصصین و دانشگاهیان
ارزیابی قبل از اجرا
محله دارالشفاء یزد
محمود
پورسراجیان
sarrajian@gmail.com
1
دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری، دانشگاه تهران، تهران
LEAD_AUTHOR
- ازکیا، مصطفی وغفاری، غلامرضا. (1392). توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران. چاپ چهارم. تهران: نشر نی.
1
- افشار، ایرج. (1374). یادگارهای یزد. جلد 2. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
2
- ایزدی، محمدسعید. (1388). مروری بر طرحها و برنامههای بهسازی و نوسازی شهری در ایران. آرشیو دکتر محمدسعید ایزدی.
3
- پرتوی، پروین. (1382). مکان و بیمکانی: رویکردی پدیدارشناسانه. هنرهای زیبا، 1، (14):40-50.
4
- پورسراجیان، محمود. (1388). احیای بافت تاریخی با رویکرد مشارکت مردمی. استاد راهنما: پیروز حناچی. پایاننامه کارشناسیارشد مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی. دانشگاه تهران.
5
- تیزدل، استیون، اک، تانر و هث، تیم. (1388). احیای محلههای شهری تاریخی. ترجمه سمانه ساریخانی. شیراز: انتشارات نوید شیراز.
6
- حناچی، پیروز و پورسراجیان، محمود. (1393). احیای بافت شهری تاریخی با رویکرد مشارکت. چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
7
- حناچی، پیروز و فدایینژاد، سمیه. (1390). تدوین چارچوب مفهومی حفاظت و بازآفرینی یکپارچه در بافتهای فرهنگی- تاریخی. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 3، (46): 15-26.
8
- رحیمزاده، محمدرضا و نجفی، مهنام. (1389). جایگاه درک ارزشهای ماهوی اثر تاریخی در روند احیاء. مجموعه مقالات نخستین همایش شناخت و معرفی مزیتها و ظرفیتهای احیاء و بهرهبرداری از اماکن تاریخی و فرهنگی. سازمان میراث فرهنگی، صندوق احیاء و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی. تهران: 241-272.
9
- زبردست، اسفندیار. (1388). روشهای ارزیابی در شهرسازی. جزوه کلاسی. دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران.
10
- فدایینژاد، سمیه. (1392). ارزیابی طرح ساماندهی مجموعه تاریخی میدان امیرچخماق یزد. نشریه اینترنتی نوسازی. (17): شماره مقاله 1704.http://nosazionline.ir (دسترسی در 12/09/1394).
11
- فکوهی، ناصر. (1395). انسانشناسی شهری. چاپ دهم. تهران: نشر نی.
12
- فیلدن، برنارد. ام. و یوکیلهتو، یوکا. (1393). راهنمای مدیریت برای محوطههای میراث جهانی. ترجمه پیروز حناچی. چاپ سوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
13
- گروت، لیندا و وانگ، دیوید. (1388). روشهای تحقیق در معماری. ترجمه علیرضا عینیفر. چاپ سوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
14
- مسعود، محمد و بیگزاده شهرکی، حمیدرضا. (1389). مبانی ارزشگذاری بافتهای تاریخی و بافت فرسوده. http://simgel.com (دسترسی در 20/09/1394).
15
- میرجانی، حمید. (1389). استدلال منطقی به مثابه روش پژوهش. نشریه صفه، 20، (50): 35-50.
16
- نقصانمحمدی، محمدرضا؛ مندگاری، محمدکاظم و اولیاء، طوبی (1387). مروری بر طرحهای تجمیع در بافت قدیم شهر یزد. همایش تجدید حیات در بافتهای باارزش. باغ دولتآباد یزد.
17
- یوکیلهتو، یوکا. (1394). تاریخ حفاظت معماری. ترجمه محمدحسن طالبیان و خشایار بهاری. چاپ دوم. تهران: انتشارات روزنه.
18
- Ashworth, G.J. (1991). Heritage planning, Conservation as the management of urban change. Geo press.
19
- Doratli, N. (2005). Revitalizing historic urban quarters: a model for determining the most relevant strategic approach. European Planning Studies, 13, (5), 749-772.
20
- Doratli, N., Hoskara, S.O. & Fasli, M. (2004). An analytical methodology for revitalization strategies in historic urban quarters: a case study of the walled city of Nicosia, North Cyprus. Cities, 21, (4), 329-348.
21
- Feilden, B. & Jokilehto, J. (1993). Management Guidelines for world Cultural Heritage Sites. Rome: ICCROM.
22
- Getty Conservation Institute. (2000).Values and heritage conservation. Los Angeles: Getty Institute.
23
- Larkham, P.J. (1999). Preservation, Conservation and Heritage: Developing Concepts and Applications. InJ.B.Cullingworth (Ed.), British planning: 50 years of urban and regional policy. Athlone Press.
24
- Lynch, K. (1972). What Time is This Place? Cambridge: MIT Press.
25
- Pendlebury, J. (2009). Conservation in the age of consensus. USA & Canada: Rutledge.
26
- Rogers, R. (1988). Belief in the future is rooted in the memory of the past. Royal Society of Arts Journal, 136, (5388), 873-884.
27
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی اصول قوامبخش حاکم بر مراتب مفهوم مرکز
یکی از مفاهیمی که در مطالعات نظری معماری از آن بسیار سخن گفته شده، مفهوم «مرکز» است. در حوزۀ هنر و معماری، نظریهپردازانی چون کریستیان نوربرگ-شولتس، رودولف آرنهایم و کریستوفر الکساندر، همگی مفهوم «مرکز» را اساس نظریهپردازیهای خویش قرار دادهاند. این پژوهش در پی آن است که با مرور نظرگاههای گوناگون، منظومه معنایی جامعی برای فهم بهتر مفهوم «مرکز» پدید آورد. بدین منظور با تعمق در سخنان متفکران، انواع مختلف مراکز استخراج، نامگذاری و به صورت اجمالی شرح داده می شود. این انواع عبارتند از: مرکز حقیقی، جوهری، معنایی، عملکردی، کالبدی (شامل کالبدی مصنوع و طبیعی). پس از تبیین این انواع، روشن میشود که این مراکز مختلف ارتباطاتی درونی با یکدیگر دارند و در سایۀ اصولی در اثر معماری به قوام میآیند. این اصول موجب میشوند مراکز متنوع موجود در اثر، در نظامی وحدتیافته و متعادل کلیت آن را بیافرینند. برای تبیین این اصول از روش «تحلیل مضمونی» و «تعمق درونی» بهره گرفته شده است. این اصول عبارتند از: مراتب، تقارب، منظومه، تعادل و وحدت مراکز.
در نهایت روشن میشود که سه اصل قوامبخش مقدماتی یعنی مراتب، تقارب و منظومۀ مراکز در ذیل اصول جامعتر تعادل و وحدت مراکز قرار دارند. همچنین، کلیۀ اصول پنجگانۀ قوامبخش مراکز در حقیقت نظرگاههای مختلف نسبت به یک حقیقت واحدند که همان وحدت مراکز است. کمال اثر هنری، ماحصل تحقق جمیع اصول قوامبخش است. همچنین اصول مذکور را می توان اصول جهانبینی برای معمار دانست به طوری که تا در جان معمار محقق نشوند، نمیتوانند در آثار نیز ظهور یابند. اگر معماری ایرانی- اسلامی را مبتنی بر اصول و نظامهای بنیادین هستی بدانیم، این نوشتار با روشن کردن بخشی از نظم ثابت موجود در هستی به بازخوانی معماری اسلامی کمک میکند.
https://smb.yazd.ac.ir/article_316_79c0386c83e1dd4dd6524065a6175af6.pdf
2016-11-21
33
47
مرکز
معماری
اصول قوامبخش
کاظم
مندگاری
mondegari@yazd.ac.ir
1
استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
LEAD_AUTHOR
ضحی
ندیمی
zoha.nadimi@gmail.com
2
کارشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد
AUTHOR
- اردلان، نادر. بختیار، لاله. (1379). حس وحدت، سنت عرفانی در معماری ایرانی. ترجمۀ حمید شاهرخ با پیشگفتاری ازسید حسین نصر. چاپ اول. تهران: نشرخاک.
1
- آرنهایم، رودولف. (1386). هنر و ادراک بصری، روانشناسی چشم خلاق. ترجمۀ مجید اخگر. تهران: سمت.
2
- الکساندر،کریستوفر. (1390). سرشت نظم، ساختارهای زنده در معماری. ترجمه رضا سیروس صبری و علی اکبری. تهران: پرهام نقش.
3
- الامام علی بن ابیطالب امیرالمومنین علیه السلام. نهج البلاغه.
4
- دهخدا، علی اکبر. (1377). لغت نامه دهخدا. تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
5
- شوان، فریتیوف. (1383). درباره صورتها در هنر. هنر و معنویت (مجموعه مقالاتی در زمینه حکمت هنر)، گردآورنده و مترجم انشاءالله رحمتی، تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران: 41-66.
6
- ندیمی، هادی. (1386).کلک دوست، ده مقاله در هنر و معماری. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
7
- ندیمی، هادی. (1385). درسهایی از معماری سنتی ایران. مجموعه گفتارهای اولین و دومین هماندیشی مباحث معماری، موزه حمام علی قلی آقا. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان: 97-108.
8
- نوربرگ شولتس،کریستیان. (1381). معماری: حضور، زبان و مکان. ترجمه علیرضا سید احمدیان. تهران: مؤسسه معمار نشر.
9
- __________ . (1386). معنا در معماری غرب. ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.
10
- __________ . (1388). روح مکان. به سوی پدیدارشناسی معماری. ترجمه محمدرضا شیرازی. تهران: انتشارات رخداد نو.
11
- Alexander, C. (2002). THENATUREOFORDER. Berkley California: The center for Environmental Structure.
12
- Arnheim,R. (1988).THE POWER OF THE CENTER,A study of composition in the visual arts.London:University of California press.
13
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش امنیت شهری در محله فرحزاد تهران با استفاده از روش تحلیل عاملی
"امنیت" از مهمترین کیفیتهای فضاهای شهری است. بدون وجود این کیفیت، هرچند فضاها قابلیتهای بسیاری را در خود داشته باشند، حضور مردم در آن کمتر بوده و این خود باعث بیرونقی و تشدید ناامنی میشود. این ویژگی را شاید بتوان در برخی محلات شهر تهران شاهد بود. محله فرحزاد بهعنوان بستری با توانائیهای فراوان، از جمله فضاهای ذکر شده بهشمار میآید. فرحزاد در منتهیالیه شمالغربی منطقه 2 شهر تهران واقع شده و به علت وجود اماکن زیارتی، آب و هوای مطلوب، روددره و واحدهای پذیرایی، محدودهایی شناخته شده میان شهروندان تهران بهشمار میآید. با این حال علاوه بر خصوصیات مثبت، دارای شرایط ویژهای بهلحاظ پراکنش زمینهای رها شده، طبیعتی در معرض آسیب، ساخت و سازهای نامطلوب در حریم روددره و غیره نیز میباشد. این عوامل در کنار وضعیت سکونت که اکثراً مهاجرنشین و از قومیتهای مختلف هستند موجب شده تا محله فرحزاد با آسیبهای اجتماعی خاص مواجه شود. در این مقاله که حاصل یک پژوهش است، سعی بر آن شده تا ضمن بررسی و شناسایی شاخصهای موثر بر امنیت شهری از دیدگاه صاحبنظران و دستیابی به دادهها با توجه به آنها در محله فرحزاد، به دستهبندی شاخصها در قالب عوامل کلی مرتبط، با روش تحلیل عاملی پرداخته شود. در واقع با استفاده از این روش 3 عامل نامگذاری شدهاند که عامل اول (فرم فضایی و کنترل اجتماعی) مهمترین عامل در تعیین میزان امنیت در این محله بهشمار میآید. این نتیجه نشان میدهد که اولویت در بهبود امنیت محله فرحزاد توجه به عامل ذکر شده و در مراحل بعد عوامل دیگر که شامل تناسب میان عملکرد، کالبد و قشر اجتماعی و عامل فضاهای عمومی سرزنده و خوانا است، میباشد.
https://smb.yazd.ac.ir/article_940_2b28be7513c95fafec0990d8259af837.pdf
2016-11-21
49
63
امنیت
فضاهای شهری محلات
تحلیل عاملی
محله فرحزاد
مصطفی
عباس زادگان
abbaszadegan@iust.ac.ir
1
دکترای طراحی شهری، دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران
AUTHOR
مینا
فیروزیان
minafiruzian@yahoo.com
2
کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
LEAD_AUTHOR
مریم
روحانی شهرکی
maryam_rohani@arch.iust.ac.ir
3
کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایر
AUTHOR
- اکبری، نعمتا... و زاهدیکیوان، مهدی. (1387). کاربرد روشهای رتبهبندی و تصمیمگیری چند شاخصه. تهران: انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور.
1
- بمانیان، محمدرضا و محمودینژاد، هادی. (1387). تحقیقی در سنجش عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت شهری؛ نمونه موردی: شهر کرمان. نشریه مدیریت شهری، شماره 19: 71-59.
2
- حسینی، ابراهیم و ادیب زاده، بهمن. (1387). امنیت کالبدی با رویکرد CPTED؛ بررسی عوامل محیطی موثر در ایجاد فضاهای ایمن در ساماندهی و طراحی بافت های فرسوده. اولین همایش بهسازی و نوسازی. مشهد.
3
- حشمتی، محمد. (1384). تاثیر طراحی شهری در پیشگیری و کاهش جرایم و نابهنجاریها. نشریه صفه، شماره 41: 82-89.
4
- زارع چاهوکی، محمد علی. (1389). روشهای تحلیل چند متغیره در نرمافزار SPSS. جزوه درسی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
5
- زیاری و دیگران. (1392). تحلیل تطبیقی احساس امنیت در فضاهای شهری و روستایی؛ مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت. نشریه پژوهشهای روستایی. شماره 1: 137-164.
6
- صالحی، اسماعیل. (1387). ویژگیهای محیطی فضاهای شهری امن. مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری. تهران.
7
- صالحی، اسماعیل. (1383). عوامل فضایی و کالبدی موثر در پیدایش آنومی در محلههای شهری. نهران: همایش توسعه محلهای چشمانداز توسعه پایدار شهر تهران.
8
- عباسزادگان، مصطفی و روستا، مریم. (1387). ارتقاء کیفیت فضاهای شهری در فرآیند بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده؛ نمونه موردی: محله صابونپزخانه تهران. همایش بهسازی و نوسازی، مشهد.
9
- عسگری، علی و دیگران. (1389). بررسی عوامل محیطی موثر در نوسازی بافتهای فرسوده شهری بهمنظور افزایش امنیت محلی. نشریه هویت شهر. شماره 6: 39-50.
10
- معین، محمد. (1378). فرهنگ فارسی معین. جلد اول. تهران: انتشارات امیر کبیر.
11
- نسترن، مهین و فتاحی، سارا. (1388). سطحبندی شهرستانهای استان گلستان از نظر شاخصهای توسعهیافتگی با استفاده از روش تحلیل عاملی. نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی. شماره 1: 43-55.
12
- نویدنیا، منیژه. (1382). درآمدی بر امنیت اجتماعی. نشریه مطالعات راهبردی. شماره 19: 55-78.
13
- هاشمیانفر، سید علی و دیگران. (1392). بررسی تاثیر سرمایهی اجتماعی بر احساس امنیت در بین ساکنان مجتمعهای مسکونی در شهر اصفهان در سال 1392. نشریه مطالعات جامعهشناختی شهری. شماره 8: 163-182.
14
- Coleman, A. (1990). Utopia on Trial: Vision and Reality in Planned Housing. Hilary Shipman, London.
15
- Coumarelos, Christine. (2001). An Evaluation of the Safe City Strategy In Central Sydney, Published by the NSW Bureau of Crime Statistics and Research.
16
- Giles-Corti; Billie. (2008). The built environment, neighborhood crime and constrained physical activity; Preventive Medicine; pp 241–251
17
- Hiller, B (1996). Cities as movement systems, urban design international, No1.
18
- Jacobs, J. (1965). The dead and life of great American cities, Newyork, random house.
19
- Knuiman, Matthew. (2011). Creating safe walkable streetscape Does house design and upkeep discourage incivilities in suburban neighbourhoods; Journal of Environment Psychology; pp 79-88
20
- Lang, J. (1994). The American experience, John wileysons, USA.
21
- Lavrakas, P.J & Lewis, D.A. (1980). The conceptualization and Measurement of Citizen’s Crim Prevention Behaviors, Journal of research in crim and delinquency, vol.17, No.2.
22
- Luymes, DonT. Tamminga, Ken. (1995). Integrating public safety and use into planning urban green ways,L and scape and urban planning press,No33.
23
- M.Lubuva, John & Mtani, Anna .(2004). Urban Space and Security: A case of the Dar es Salaam, Safety Aduits For Women, Dar es Salam, Tanzania, 13-17. “MAKING Safer Places, Women’s Safty in our Cities”, National Conference, Conference Report, London, 18th November 2005.
24
- Mair; Christina. (2010). Neighborhood stressors and social support as predictors of depressive symptoms in the Chicago Community Adult Health Study; Health & Place; pp 811-819.
25
- Newman, O. (1973). Defensible space, people and design in the violent city, London, Architectural press.
26
- OECD. (1995). Woman in the city: Housing, services and urban environment, OECD, France.
27
- Petrella, L. (2004). Urban Space and Security Policies: between inclusion and privatization, UN-HABITAT, World Urban Foru ,Barcelona, Spain. available at: http://www.unhabitat.org/programmes/safercities/WUF_UrbanSpace.asp
28
- Pitner; Ronald O. (2012). Making neighborhoods safer: Examining predictors of residents’ concerns about neighborhood safety; Journal of Environmental Psychology; pp 43-49.
29
- Yuen, Belinda (2004). Safety and dwelling in Singapore, cities press, No.21, 19-28.
30
ORIGINAL_ARTICLE
تجدید حیات در بافتهای تاریخی از طریق راهبرد اصالت بخشی (نمونه موردی بافت تاریخی شیراز)
در طول چند دهه اخیر بافتهای پرارزشی که میراث فرهنگی این جامعه کهن در آن نهفته است تحرک و نشاط گذشته خود را از دست دادهاند و محیط نامناسب و کمرونقی را برای ساکنان خود به وجود آوردهاند. پس از تجربههای ناموفق، مداخلههای نسنجیده و بهای گزافی که برای آنها داده شده، اینک شرایطی فراهم آمده تا به وسیله پارادایمهای جدیدی از جمله پایداری اجتماعی، تغییراتی در برنامههای موجود پدیدار گردد. از آنجا که مسئله کاهش کیفیتهای محیطی در بافتهای تاریخی یک مسئله شهری پیچیده در ابعاد مختلف است، بنابراین بهبود شرایط موجود تنها از طریق راهکارهای کالبدی امکانپذیر نخواهد بود. این مقاله که باهدف ایجاد راهکاری مؤثر برای تجدید حیات اجتماعی و کالبدی در بافتهای تاریخی نگاشته شده، با فرض اینکه اصالتبخشی به عنوان راهبرد ارتقاء اجتماعی با پیامدهای کالبدی در بافت تاریخی نمونه موردی مناسب باشد در پی پاسخ به این پرسش است که «آیا بافت تاریخی شیراز شرایط لازم برای فرآیند اصالتبخشی را دارد و در صورت امکانپذیر بودن فرآیند، پیامدها و عوامل تسریعکننده این فرایند چه خواهند بود؟» مطالعه حاضر برای پاسخ به این پرسش با روش مطالعه کیفی نمونه موردی از طریق مصاحبه با افراد ساکن و ذی نفوذ و جمع آوری داده های کمی، به بررسی وضعیت موجود پرداخته و با استفاده از مطالعات کتابخانهای و نمونههای مشابه، شرایط لازم و امکانپذیری فرآیند را مورد بررسی قرار میدهد و فرآیندی برای ایجاد تغییرات پیشنهاد میکند. نتایج نشان میدهد که فرآیند اصالتبخشی در محلات بافت تاریخی شیراز با توجه به چرخه اصالتبخشی و شرایط فرسودگی امکانپذیر بوده و سودمندی این فرآیند نسبت به هزینههای آن قابل چشمپوشی خواهد بود. در نهایت مقاله فرآیند سه مرحله ای برای اصالت بخشی در بافت تاریخی شیراز و محرکهای آن در هر مرحله پیشنهاد میکند و به روشهایی برای کاهش اثرات منفی و افزودن اثرات مثبت فرآیند، در جریان پایش اشاره مینماید.
https://smb.yazd.ac.ir/article_942_baffd70c17c23edc323449ec87751463.pdf
2016-11-21
65
79
اصالتبخشی
بافت تاریخی
شهر شیراز
تجدیدحیات
فرآیند
مرجان
شهاب زاده
m_shahabzadeh@sbu.ac.ir
1
استادیار شهرسازی، باشگاه پژوهشگران جوان، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
LEAD_AUTHOR
- پاکزاد، عرفان و رضا شکیبانیا. (1393). واکاوی فرآروند اصالت بخشی در بافتهای فرسوده. اولین کنفرانس ملی شهرسازی. مدیریت شهری و توسعه پایدار. تهران: موسسه ایرانیان، انجمن معماری ایران.
1
- تقوایی، مسعود. غلامی، یونس. (1387). بررسی و تحلیل تئوری اصالت بخشی تغییر کالبدی محلات مرکزی شهرها. ماهنامه برنامهریزی و مدیریت شهری. سال نهم، شماره 89: 12-17.
2
- رهنما، محمدرحیم. (1375). معرفی و ارزیابی تئوری اصالت بخشی در فرآیند احیا بافتهای قدیم شهری نمونه محله سرشور مشهد. «تحقیقات جغرافیایی» دوره 11، شماره 42: 72 – 91.
3
- رضازاده، راضیه. (1380). نگاهی به طرح حفظ احیا و بازسازی بافت تاریخی سمنان. هفت شهر. سال دوم، شماره 4: 47-59.
4
- سلیمانی، محمد. تولایی، سیمین. کریمیپور یداله و آقاییزاده، اسماعیل. (1390). درآمدی بر اثرات اصالتبخشی بافتهای فرسوده شهر تهران (نمونه موردی: محله مفت آباد)، مطالعات شهر ایرانی اسلامی: پاییز 1390، دوره 2، شماره 5: 67 - 78.
5
- شاکر اردکانی، رضا و حسین ذبیحی. (1390) . تبیین ویژگیهای اصالت بخشی و امکانسنجی تحقق آن در بافت تاریخی شهر اردکان. دو فصلنامه تخصصی اقلیم گرم و خشک، دوره 1، شماره 1: 83-100.
6
- شهاب زاده، مرجان. (1378). بهسازی و تجدید حیات در بافت کهن شیراز با رویکرد توسعه پایدار، کارشناسی ارشد طراحی شهری. تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
7
- مهندسین مشاور پرداراز. 1383 و 1389. طرح بازنگری بافت تاریخی شیراز.
8
- Atkinson, Rowland. (2002). Does Gentrification Help Or Harm Urban Neighbourhoods?: An Assessment of the Evidence-base in the Context of New Urban Agenda: ESRC Centre for Neighbourhood Research Bristol.
9
- Badcock, Blair. (2001). Thirty years on: Gentrification and class changeover in Adelaide's inner suburbs, 1966-96. Urban Studies, 38(9), 1559-1572.
10
- Brown-Saracino, Japonica. (2010). A neighborhood that never changes: Gentrification, social preservation, and the search for authenticity: University of Chicago Press.
11
- Chang, TC. (2016). ‘New uses need old buildings’: Gentrification aesthetics and the arts in Singapore. Urban Studies, 53(3), 524-539.
12
- Curran, Winifred. (2007). 'From the Frying Pan to the Oven': Gentrification and the Experience of Industrial Displacement in Williamsburg, Brooklyn. Urban Studies, 44(8), 1427-1440.
13
- Freeman, Lance. (2011). There goes the hood: Views of gentrification from the ground up: Temple University Press.
14
- Freeman, Lance, & Braconi, Frank. (2004). Gentrification and displacement New York City in the 1990s. Journal of the American Planning Association, 70(1), 39-52.
15
- He, Shenjing. (2007). State-sponsored gentrification under market transition the case of Shanghai. Urban Affairs Review, 43(2), 171-198.
16
- Janoschka, Michael, Sequera, Jorge, & Salinas, Luis. (2014). Gentrification in Spain and Latin America—A critical dialogue. International Journal of Urban and Regional Research, 38(4), 1234-1265.
17
- Jou, Sue-Ching, Clark, Eric, & Chen, Hsiao-Wei. (2016). Gentrification and revanchist urbanism in Taipei? Urban Studies, 53(3), 560-576.
18
- La Grange, Adrienne, & Pretorius, Frederik. (2016). State-led gentrification in Hong Kong. Urban Studies, 53(3), 506-523.
19
- Lees, Loretta, Slater, Tom, & Wyly, Elvin. (2013). Gentrification: Routledge.
20
- Rérat, Patrick, & Lees, Loretta. (2011). Spatial capital, gentrification and mobility: evidence from Swiss core cities. Transactions of the Institute of British Geographers, 36(1), 126-142.
21
- Rérat, Patrick, Söderström, Ola, Piguet, Etienne, & Besson, Roger. (2010). From urban wastelands to new‐build gentrification: The case of Swiss cities. Population, Space and Place, 16(5), 429-442.
22
- Shaw, Kate S, & Hagemans, Iris W. (2015). ‘Gentrification Without Displacement'and the Consequent Loss of Place: The Effects of Class Transition on Low‐income Residents of Secure Housing in Gentrifying Areas. International Journal of Urban and Regional Research, 39(2), 323-341.
23
- Shin, Hyun Bang, & Kim, Soo-Hyun. (2016). The developmental state, speculative urbanisation and the politics of displacement in gentrifying Seoul. Urban Studies, 53(3), 540-559.
24
ORIGINAL_ARTICLE
الگوهای پوشش الحاقی موقت برای فضاهای باز نیازمند پوشش در بافت تاریخی یزد
تحقیق حاضر جلد صفری برای پرسش از پوشاندن فضاهای باز نیازمند پوشش در بافت تاریخی یزد است. در مرتبه بعدی ، حد پوشاندن و اطوار الگوهای پوشش مناسب، مورد بحث است، از این رواحصاء الگوهای پوشش الحاقی موقت به عنوان راهنمای مطالعاتی پیش از طراحی برای فضاهای بازنیازمند پوشش بافت یزد هدف تحقیق حاضر است. از اهداف بالادست، حرکت در مسیر سازگاری کالبد دیروز و زندگی امروز در فضاهای باز بافت است. در پیشینه موضوع، از روش تحقیق تفسیری – تاریخی و در بخشهایی از مطالعه میدانی و مطالعات کتابخانهای استفاده شده است. همچنین از طریق جداول و الگوهایی به مثابه راهنمای مطالعاتی پیش از طراحی، روش توصیفی–تحلیلی در تحقیق به کار گرفته شده است. نیاز پوشانده شدن برخی فضاهای باز در بافت یزد، نیازی متناسب با شرایط آسایش امروز انسان است که دلایل مختلف از جمله استفاده بهینه از فضای باز، متناسب با تفاوت گوناگونی فعالیتهای امروزی نسبت به گذشته را داراست. از سوی دیگر، بر اساس بیانیههای جهانی احیای بافتهای تاریخی، امکان چنین تحولاتی طبق شرایطی وجود دارد، از این رو پاسخگویی به چنین نیازی به رسمیت شناخته میشود.
در تحقیق حاضر، الگوهای پوشش بر اساس منطق اقلیمی، در سه دسته تابستانه، زمستانه و چهارفصل قرار میگیرند. هر یک از الگوها بر اساس اندازه دهانه، بودجه کارفرما، ارزش تاریخی بناها، جوهره کاربری، میزان استفاده از فضای باز در شبانه روز، هزینه نگهداری و میزان استحکام بنا برای استقرار آنها با یکدیگر متفاوتند، از این رو اولویت انتخاب الگوها، متفاوت است. در تحقیق، ضمن بیان مزایا و معایب هر یک از الگوها، پیشنهاداتی در جهت ارتقای آنان نیزآمده است.آفتهایی عمومی بر سر راه استفاده از الگوهای پوشش قرار دارند که عبارتند از: پوسیدن در برابر اشعه ماورای بنفش، آسیب پذیری در برابر باد و آسیب زدن به سازههای موجود سنتی. برای دچار نشدن به چنین آسیبهایی در مرحله طراحی بایستی به کمک متخصصین امر، راهکارهای دقیقی جست. الگوهای مناسب پوشش، با اولویت الگوهای پوشش چهارفصل و برخی الگوهای تابستانه و تا حدودی الگوهای زمستانه هستند. مزیت الگوهای چهارفصل آن است که کمترین تغییر را در سیما و پر و خالی بناها دارند. همچنین بیشترین بازدهی شرایط آسایش را سبب میشوند. برخی از آنها وجه موقت بودن را علاوه بر سالهای استفاده، میتوانند در طول روز نیز عرضه نمایند. در نهایت بایستی بیان کرد برای پوشش فضاهای باز با ارزش تاریخی باکاربری مذهبی، تنها «راهکار پوش» از الگوهای چهارفصل، وجاهت دارد و می بایست این سنت با آداب و کیفیت مترتب بر آن در یزد تداوم یابد. همچنین الگوی پوش برای کاربریهای دیگر نبایستی استفاده شود.
https://smb.yazd.ac.ir/article_941_f6dceaa7097c4b40feb7aaa2fb4c1819.pdf
2016-11-21
81
103
الگوهای پوشش الحاقی
فضاهای باز بافت یزد
پوش
الگوهای تابستانه
الگوهای زمستانه
الگوهای چهارفصل
آزاده
خاکی قصر
azadehkhaki@gmail.com
1
استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، گروه معماری
LEAD_AUTHOR
- پاکباز، رویین. (۱۳۷۸). دائره الامعارف هنر. انتشارات فرهنگ معاصر. چاپ نخست.
1
- پدرام، بهنام؛ اولیا، محمدرضا، و وحیدزاده، رضا. (۱۳۹۰) . ارزیابی اصالت در فرایند حفاظت از آثار تاریخی ایران: ضرورت توجه به تداوم فرهنگ بومی آفرینش هنری. نشریه مرمت آثار و بافتهای تاریخی فرهنگی. سال اول. شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۳۹۰: ۱۶-۱.
2
- ترکزبان، شقایق و محمدمرادی، اصغر. (۱۳۹۰) . ضوابط طراحی معماری در بافت های تاریخی. نشریه شهر و معماری بومی. شماره ۱، زمستان ۱۳۹۰،۶۶-۵۳.
3
- حاجیقاسمی،کامبیز. (۱۳۸۹).گنجنامه (خانههای اصفهان، دفتر چهارم). تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
4
- حسینی، سید محمد. (۱۳۹۵). صفحه اینستاگرام : mohammad_hoseyni . آخرین دسترسی ؛۱۱/۲/۹۶.
5
- حجت، مهدی. (۱۳۸۰). میراث فرهنگی در ایران: سیاستها برای یک کشور اسلامی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
6
- دانشنامه آزاد، http://fa.m.wikipedia.org. آخرین دسترسی ۱۱/۲/۱۳۹۶
7
- رمضانخانی، صدیقه. (۱۳۹۲). آداب و رسوم پیش از محرم در یزد. خبرخوان . مجلی خبری تحلیلی الکترونیکی یزدان .۱۵/۸/۱۳۹۲ (آخرین دسترسی به سایت: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): www.isna.ir/news.
8
- ســازمان میــراث فرهنگی، صنایع دســتی و گردشــگری. (۱۳۸۸) . سند احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی. صندوق احیاء و بهره برداری از بناها و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی.
9
- شاه تیموری، یلدا و مظاهریان، حامد. (۱۳۹۱). رهنمودهای طراحی برای ساختارهای جدید در زمینه ی تاریخی. نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی. دوره ۱۷، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۱: ۴۰-۲۹.
10
- شریفی، احسان. (۱۳۹۶). سایت شخصی www.ehsansharifi.ir ، آخرین دسترسی به سایت ۱۱/۲/۱۳۹۶.
11
- شریفی مهرجردی، علی اکبر و دادخواهی، محمدعلی. (۱۳۹۲). نقشمایههای گرافیکی و مذهبی خیمهها در حسینیهها و تکایای یزد. فصلنامه تخصصی چیدمان. شماره ۱: ۶۶ تا ۷۱.
12
- خبرگزاری مهر، تاریخچه تکیههای پایتخت (از تکیه تجریش تا تکیه درخونگاه).www.mehrnews.com. آخرین دسترسی به سایت ۱۱/۲/۱۳۹۶
13
- عناصری، جابر و کرمزاده شیرانی، منصور. (۱۳۹۲). ﺑﺮرﺳﯽﺗﺪاوم اﻟﮕﻮی ﻣﻌﻤﺎریﺗﮑﯿﻪ دوﻟﺖﺗﻬﺮان در ﺗﮑﺎﯾﺎی دوﻟﺘﯽ دوره ﻗﺎﺟﺎر. دومین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی.
14
- فرهمند، جلال. (۱۳۹۶). تکیه دولت به روایت تصویر . ماهنامه الکترونیکی بهارستان. شماره ۱۰۴: 4-10، www.iichs.org ، آخرین دسترسی۱۱/۲/۱۳۹۶.
15
- فلامکی، محمد منصور. (۱۳۷۴). باززنده سازی بناها و شهرهای تاریخی. انتشارات دانشگاه تهران
16
- گلجان، مهدی و سپیده افشار رضایی. (۱۳۹۳). تکیه دولت و مراسم مذهبی آن. پژوهشهای علوم تاریخی. دورة۶ ، بهار و تابستان ۱۳۹۳، شماره ۱، ۱۲۱-۱۰۵.
17
- مانیاگولامپونیانی، ویتوریو. (۱۳۸۹). معماری و شهرسازی قرن بیستم. ترجمه: لادن اعتضادی. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
18
- متینی، محمدرضا. (۱۳۹۳). پوششهای سبک برای حیاط مرکزی ابنیهی تاریخی ایران؛ نقد وضع موجود و ارائهی الگوهای پیشنهادی. نشریه هنرهای زیبا– معماری و شهرسازی. دوره ۱۹، شماره ۳ : ۱۸-۲۵.
19
- Frearson، Amy. (2017). Retractable” scallop shell” Roof could be built over Veronas Roman Arena, Dezeen: http://www.dezeen.com، 9 february 2017.
20
- Friedman, No´emi. (2011). Investigation of highly flexible, deployable structures: review, modelling, control, experiments and application. Other. ´Ecole normale sup´erieure de Cachan - ENS Cachan, 2011. English. <NNT: 2011DENS0060>.
21
- Osmani, Arash& Matini, Mohammad Reza & Shahbazi, Yaser & Afshari azad, Somayeh. (2015). Rigid-Cover Pantographic Structures with Variable Moduli, Caspian Journal of Applied Sciences Research 4(9), pp. 24-32, 2015 Journal Homepage: www.cjasr.com ISSN: 2251-9114
22
- Tectonica-online. (2017). Translucent membrane for Retractable Roofs،www. tectonica-online.com، last visit: 1 May 2017.
23
ORIGINAL_ARTICLE
فایل PDF کامل مقالات شماره 4
https://smb.yazd.ac.ir/article_943_ee9180c19286e4bc0a8c058d25dc8e8e.pdf
2016-11-21
1
117