%0 Journal Article %T معماری و نوستالژیا، پویشی بر یادآوری مفاهیم عاطفی معطوف به گذشته در فضای معماری (مطالعه موردی: خانه سنتی شکوهی در شهر یزد) %J معماری اقلیم گرم و خشک %I دانشگاه یزد %Z 2645-3711 %A ابنا, حوریه %A آیت اللهی, سید محمد حسین %A ایرانمنش, محمد %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 8 %N 12 %P 63-82 %! معماری و نوستالژیا، پویشی بر یادآوری مفاهیم عاطفی معطوف به گذشته در فضای معماری (مطالعه موردی: خانه سنتی شکوهی در شهر یزد) %K "فضای معماری" %K "نوستالژیا" %K "معانی واکنشی" %K "تداعی" %K "اشنایی ضمنی" %R 10.29252/ahdc.2021.14266.1373 %X التفات به مفاهیم کیفی مرتبط با گذشته هر متنی، ارتباط پررنگ‌تر با مفاهیم عاطفی در آن را به دنبال دارد. درحوزه معماری نیز ارتباط با گذشته بستر، می‌تواند بر اختلالات ناشی از عدم پیوند روانی با مکان، تا حد زیادی فائق آید. در این مقاله، عطف به بروز احساس نوستالژیا در فضای معماری، به عنوان یکی از دغدغه‌های کیفی فضای معماری در راستای یک طراحی ادراکی مطرح می‌گردد؛ زیرا موجب تازه شدن روحیه و احساسات کاربر، به علت ظهور یاد و خاطره برخی مولفه‌های کیفی و لذت‌بخش در مکان می‌شود. توجه به احساس نوستالژیا در حوزه معماری، علاوه بر ایجاد آشنایی ضمنی با مکان، بیدار کردن روان جمعی بشر برای نگه‌داشتن رشته اتصال به ریشه‌های کهن زمان است. فضای معماری حاوی حس نوستالژیا به تجربه عاطفی مفاهیم توجه دارد. نوعی از تجربه مکان‌های معاصر که به علت یاداوری خاطرات خوش گذشته و برانگیختن برخی معانی واکنشی، انسان را به دلتنگی شیرین وا می‌دارد. این پژوهش با تمرکز بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی در زمینه مفهوم نوستالژیا، در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مرتبط از جمله ادبیات، روانشناسی و روانشناسی محیط، به تجزیه و تحلیل تفسیری از درک پدیده مذکور پرداخته است. همچنین باتوجه به هدف عمده پژوهش، یعنی هدایت به سمت بروز این احساس با یادآوری برخی مفاهیم ضمنی در مکان، درعملیات میدانی تحقیق از تکنیک آزمون میدانی مصاحبه‌ها و پرسش­نامه‌های نیمه ساختار‌یافته بهره گرفته شده‌ است. مهمترین پیامد بروز نشانه‌های این احساس در فضای معماری، پدیدار شدن احساس تجربه‌ یک فضای صمیمی، ملموس و تاثیر­پذیر از بستر فرهنگی-اجتماعی است و در واقع تلاشی در جهت غنابخشی و معنادهی عاطفیبه فضای معماری با التفات به گذشته محسوب می‌گردد. بر این مبنا، معنی اولا می‌بایست از سطح معنی تجسمی به سطح واکنشی ارتقاء یابد؛ دوما مخاطب مکان را به واکنش عاطفی مثبت (در پی ارتباط با گذشته) ترغیب کند. لذا لایه‌های معنی بایستی طوری در محیط عملیاتی گردند که تداعی معانی عاطفی در عطف به گذشته، نسبت به محیط ایجاد گردد. %U https://smb.yazd.ac.ir/article_2137_7be1c48ed2a88f156ef674a54f08f0c2.pdf